Month: November 2021

1.Համառոտ գրել վիրուսների մասին։

Վիրուսը ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող հարուցիչ է,որը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝կենդանիներից մինչև բույսեր։

Վիրուսները հանդիպում են ամենուր, որտեղ կա կյանք և, ամենայն հավանականությամբ, գոյություն են ունեցել և էվոլուցվել՝ առաջին կենդանի բջիջների հետ միաժամանակ:

Բոլոր վիրուսներն ունեն գենետիկական նյութ՝ ԴՆԹ կամ ՌՆԹ։ Սրանք երկար մոլեկուլներ են, որոնք կրում են գենետիկական տեղեկատվությունը։

Բոլոր վիրուսներն ունեն սպիտակուցե կապսիդ, որը պաշտպանում է գեները։

Որոշ վիրուսներ ունեն նաև լիպիդային պատյան, որը շրջապատում է կապսիդը բջջից դուրս գտնվելու ժամանակ։

2.Ընտրել որևէ վիրուսային հիվանդություն,նկարագրել ախտանշանները ,վարագման աղբյուրները և բուժման մեթոդները։

Կորոնավիրուս-ախտանշաններն են հազ,կոկորդացավ,շուտ հոգնածություն։

Վարագման աղբյուրներ-վարակված մարդուց կարող են վարակվել մյուսները օդակաթիլային ճանապարհով։

Բուժման մեթոդները-ընդունել վիտամիններ,լինել բժիշկների հսկողության տակ,և 14օր չշբվել արտաքին աշխարհի հետ։

3.Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում նախակորիզավորներ,ներկայացնել դրանց կառուցվածքը։

Նախակորիզավոր կամ Պրոկարիոտ է կոչվում կորիզ չունեցող բջիջները։ Այն ունի հետևյալ հատկանիշներ։

Նախակորիզավորներ

Նախակորիզավորների խմբին են պատկանում բակտերիաները և կապտականաչ ջրիմուռները։

Նախակորիզավորների բջիջն արտաքինից ծածկված է բջջապատով։ Անմիջապես բջջապատի տակ պլազմային թաղանթն է, որին հաջորդում է ցիտոպլազման։Նախակորիզավորները չունեն ձևավորված կորիզ և մի շարք օրգանոիդներ՝ միտոքոնդրիումներ, էնդոպլազմային ցանց, վակուոլներ, լիզոսոմներ պլաստիդներ, գոլջի ապարատ։ Կորիզին փոխարինում է նրա համարժեք նյութը՝նուկլեոիդը։ Այն ժառանգական տեղեկատվություն է պարունակում տվյալ բջջի մասին։ Նախակորիզավորների ցիտոպլազմայում են ռիբոսոմները, իսկ կապտականաչ ջրիմուռներում ու որոշ բակտերիաներում՝ ֆոտոսինթեզ կատարող գունանյութը։ Բակտերային բջիջները լինում են գնդաձև (կոկեր), ձողիկաձև (բացիլներ), պարուրաձև և այլն։

4.Գրել ֆոտոսինթեզի և քեմոսինթեզի մասին։

Ֆոտոսինթետիկ գունանյութերի (բույսերի մոտ` քլորոֆիլ, բակտերիաների մոտ՝ բակտերիոքլորոֆիլ և բակտերիոռոդօպսին) մասնակցությամբ։ Բույսերի ժամանակակից ֆիզիոլոգիայում ֆոտոսինթեզի տակ հասկանում են նրանց ֆոտոավտոտրոֆ գործառույթը՝ ֆոտոնի կլանման, էներգիայի փոխակերպման և օգտագործման գործառույթների համախմբությունը տարբեր էնդերգոնիկական ռեակցիաներում, այդ թվում ածխաթթու գազի փոխակերպումը օրգանական նյութերի։

Այս փոխանակությունն (այլ կերպ այն կոչվում է նաև ասիմիլյացիա) արտացոլում է բջջում տեղի ունեցող օրգանական նյութերի կենսասինթեզի գործընթացները։ Բջիջների շրջակա միջավայրից վերցնելով իրենց կենսագործունեության համար անհրաժեշտ հարաբերականորեն պարզ մոլեկուլներ՝ և դրանցից սինթեզում են տվյալ բջջին բնորոշ յուրատահուկ ավելի բարդ միացություններ։ Այսպես, տարբեր ամինաթթուներից սինթեզվում են բազմաթիվ սպիտակուցներ, մոնոսախարիդներից կազմում են պոլիսախարիդներ, ազոտային հիմքերն անցնում են նուկլեոտիդների մեջ, դրանցից սինթեզվում են նուկլեինաթթուներ և այլն։ Բջջում ընթացող նյութերի սինթեզը կոչվում է կենսասինթեզ։ Սինթեզված միացություններն օգտագործվում են բջիջների, դրանց տարբեր օրգանոիդների կառուցման, բջիջների կենսագործունեության, ինչպես նաև օգտագործված կամ քայքայված մոլեկուլները փոխարինելու համար։

5.Պատմել բջիջի հիմնական օրգանոիդների մասին։

6.Գրել սպիտակուցների սինթեզի մասին։

Սպիտակուցների կենսասինթեզ, կենդանի օրգանիզմների բջիջներում ամինաթթուներից սպիտակուցների առաջացման պրոցես։ Ինքնասուն (ավտոտրոֆ) օրգանիզմները անօրգանական նյութերից սինթեզում են ամինաթթուներ և ապա սպիտակուցներ, իսկ տարասունները (հետերոտրոֆ) սպիտակուցները սինթեզում են հիմնականում սննդի հետ ընդունած ամինաթթուներից։ Բջիջների հատկությունները և հատկանիշները հիմնականում որոշվում են սպիտակուցային կազմով։ Բջիջների բաժանման ժամանակ առաջացած դուստր բջիջների նմանությունը մայրականին հիմնականում պայմանավորված է սպիտակուցների նույնությամբ։ Հատկանիշների ժառանգումը սերընդեսերունդ նույնպես նշանակում է հաջորդ սերնդում նույնանման սպիտակուցների կենսասինթեզի ապահովում։ Սպիտակուցների հատկությունները պայմանավորված են նրանցում ամինաթթուների հաջորդականությամբ, ուստի հատկանիշների ժառանգումը նախ և առաջ նշանակում է սերնդում ամինաթթվային միևնույն հաջորդականությամբ սպիտակուցների սինթեզի ապահովում։

ՀՀ Կենտրոնակ բանկը հայտնել է, որ քննարկվում է հիբրիդային թղթադրամներ շրջանառության մեջ մտցնելու մասին, որոնք պաշտպանության մի քանի աստիճան կունենան: Դրանք շրջանառության մեջ կդրվեն աստիճանաբար, հին նմուշի թղթադրամների մաշվելուն և շրջանառությունից դուրս գալուն զուգահեռ:Նոր 1000-դրամանոցը նվիրված է լինելու Պարույր Սևակին: 2000-դրամանոցը՝ շախմատիստ Տիգրան Պետրոսյանին: 5000-դրամանոցը՝ Վիլյամ Սարոյանին: 10000-դրամանոցը՝ Կոմիտասին: 20000-դրամանոցը՝ Հովհաննես Այվազովսկուն, 50000-դրամանոցը՝ Գրիգոր Լուսավորչին:100000-դրամանոցներ այլևս չեն թողարկվի:ՀՀ թղթադրամների դիզայնի փոփոխության կապակցությամբ PAN-ը որոշել է ներկայացնել հայկական մետաղադրամների մի քանի նմուշ:Ամենաառաջին հայկական դրամներն են համարվում Ծոփքի (հունարեն՝ Sophene) հայ թագավորների հատած դրամները, որոնք ընդունված է թվագրել մ.թ.ա. 3-րդ դարի երկրորդ կեսով, որոնց եզակի նմուշներ են հասել մեր օրեր: Ծոփքի տիրակալների թագովորության շրջանում հատված մեղատադարմներն կատարված են հելլենական ոճով:Մետաղադրամների դիմերեսին, որպես կանոն, պատկերվում էր տիրակալի պատկերը՝ թագավորի կիսադեմը, հատկանշական սրածայր սաղավարտով: Դարձերեսի պատկերները կարող էին լինել տարբեր՝ թագավորին խորհրդանշող հեծյալի, արծվի, դիցաբանական բնույթի պատկերներով և խորհրդանշաններով: Առկա մակագրությունները՝ արքայի անունն ու տիտղոսը կատարված են հունարեն գրերով:

Ծոփքի թագավորության շրջանի մետաղադրամներ Արտաշեսյանների արքայատոհմի առաջին թագավորների մետաղադրամները մեզ չեն հասել. հավանաբար, նրանք մետաղադրամներ չեն հատվել: Կարծիք կա, որ մեզ հասած արքայատոհմի վաղ շրջանի մետաղադրամները վերագրվում են Տիգրան Առաջինին (մ.թ.ա. 123-96 թթ.): Հայտնի են միայն այդ թագավորի օրոք հատված պղնձե մետաղադրամները: Արտաշեսյանների արքայատոհմից մեզ հասած մետաղադրամների հիմնական մասը Տիգրան Երկրորդի (մ.թ.ա. 95-56 թթ.)՝ պատմությունից հայտնի Տիգրան Մեծ անունով, արքայի դրամներն են: Տիգրան Մեծի օրոք Հայաստանը հասավ հզորության ու բարգավաճման գագաթնակետին:

Տիգրան Մեծի դարաշրջանի մետաղադրամներ:

Մետաղադրամների դիմերեսին պատկերված է թագակիր արքայից արքա Տիգրան Մեծի դիմապատկերը դեպի աջ: Պատկերված ատամնավոր թագը բնորոշ է միայն Արտաշեսյանների տոհմի թագավորներին. այն չի հանդիպում այլ պետությունների թագավորների մետաղադրամներին: Ատամնավոր թագի վրա պատկերված են Արտաշեսյանների տոհմի խորհրդանշանները՝ ութ ճառագայթով աստղը (արև), որի երկու կողմում արծիվներ են: Արծիվները պատկերված են շրջված դիրքով, սակայն նայում են միմյանց: Դարձերեսին առկա են դիցաբանական կամ խորհրդանշական պատկերներ, ինչպես նաև արքայի անունն ու տիտղոսը հունարեն գրերով: Մեզ են հասել Արտաշատի պղնձե դրամները, որոնք հատվել են մ.թ 1-2 դարերում:

Արտաշատի պղնձադրամներըԱրտաշատի քաղաքային դրամների վրա պատկերված էին դիցաբանական պատկերներ՝ քաղաքի պահապան դիցուհի Տիխեն բրգաձև թագով, Նիկե աստվածուհին, արմավենու ճյուղ և այլն: Մակագրությունները մետաղադրամների վրա հունարեն էին՝ նշված էր մայրաքաղաք Արտաշատի անվանումը: Սասանյանների կառավարման շրջանի մետաղադրամները՝ դրախմաները, մեծ տրամագծով, բարակ արծաթե թիթեղներ են: Սասանյան դրախմայի դիմերեսին գահակալի պատկերն է, իսկ դարձերեսին՝ կրակի պահապան երկու զինվորների պատկերները: Մետաղադրամներին առկա մակագրությունները կատարված են պահլեվերեն:

Թվական

Գրել հետևյալ թվերը տառերով։

9-ինը,

3-րդ-երրորդ,

99-իննսունինը,

54-հիսունչորս,

67-վաթսունյոթ,

149- հարյուր քառասունինը,

137-հարյուր երեսունյոթ,

1259- հազար երկու հարյուր հիսունինը,

2536044-երկու միլիոն հինգ հարյուր երեսունվեց հազար քառասունչորս։

Գրիր տրված բառերի հոգնակին Ավտոշարասյուն-ավտոշարասյուներ Ընդոծին-ընդոծիններ Բիծ-բծեր Գործատեր-գործատերեր Ոստ-ոստեր Բաղաձայն-բաղաձայններ Բազուկոսկր-բազուկոսկրեր Զիգզագ-զիգզագներ Զարդատուփ-զարդատուփեր Զազրախոս-զազրախոսներ Աստղաբույլ-Աստղաբույլ Երեքում-քրմեր Ճարտասան-ճարտասաններ Նավախուց-նավախցեր Դուստր-դստրեր Հացատուն-հացատներ Ճանապարհացույց-ճանապարհացույցներ Համր-համրեր Կաթնասուն-կաթնասուններ Նուռ-նռներ Դեղահաբ-դեղահաբեր Սրճեփ-սրճեփներ Արքայաքույր-արքայաքույրեր Մորաքույր-մորաքույրեր Հայագետ-հայագետներ Վերնագիր-վերնագրեր Ծունկ-ծնկներ Կնքամայր-կնքամայրեր Խաղամոլ-խաղամոլներ Թիավար-թիավարներ Կադր-կադրեր Սիրտ-սրտեր Կուռ-կռներ Գրախոս-գրախոսներ Սեղանակից-սեղանակիցներ Թատերագիր-թատերագիրներ Թատերասեր-թատերասերներ Շոգեքարշ-շոգեքարշներ Խուրձ-Խրձեր շուրթ-շութեր

Տրված գոյականներից կազմել ածականներ․

Հայ-հայկական,

հույն-հունական,

ռուս-ռուսական,

պարսիկ-պարսկական,

քուրդ-քրդական,

աֆղան-աֆղանական,

աղվան-աղվանական,

թաթար-թաթարական,

չեխ-չեխական,

լեհ-լեհական,

լեզու-լեզվական,

բեկոր-բեկորային,

ժամանակ-ժամանակային,

կարգ-անկարգ,

օր-օրական,

գիր-գրական,

բառ-բառային,

բառարան-բառարանային,

արքա-արքայական,

թագավոր-թագավորական,

կյանք-կենսական,

ցեղ-ցեղական,

պապ-պապական,

հայր-հայրական,

մայր-մայրական,

հայրապետ-հայրապետական,

հեղինակ-հեղինակային,

անուն-անվանական,

քարոզիչ-քարոզչական,

թարգմանիչ-թարգմանչական,

խոսակից-խոսակցական,

Մաշտոց-Մաշտոցյան,

Դանիել-Դանիելյան,

Երևան-Երևանյան,

Կովկաս-Կովկասյան,

Տերյան-Տերյանական,

կիսամյակ-կիսամյակային,

վեպ-վիպական,

բանաստեղծ-բանաստեղծական,

Ամանոր-Ամանորյա,

անձրև-անձրևային,

տարածք-տարածքային,

գրաբար-գրաբարյան,

բարբառ-բարբառային,

ժարգոն-ժարգոնային:

1.To get up.

2.to rsace up.

3.to take a bath.

4.to rsosh tace and hands.

5.to brush hair.

6.to comb dressed.

7.to choose a dress.

8.To take the bed.

9.to have breacfast.

10.to do morning exercise.

11.to drink a cut of eat.

12.to have lunch.

13.to have dinner.

14.to have supper.

15.to read a book.

16.to watch TV.

17.to go for a walk.

18.to go in for sport.

19.to go bed.

Сколько дней в неделе? — В неделе семь дней.
Сколько дней в месяце? – В месяце может
быть тридцать дней, тридцать один день, двадцать
восемь или двадцать девять дней.
Сколько месяцев в году? – В году двенадцать
месяцев.
Сколько дней в году? – В году триста шестьдесят пять или
триста шестьдесят шесть дней.
Сколько граммов в килограмме? – В килограмме тысяча
граммов.
Сколько метров в километре? – В километре тысяча метров.
Сколько миллилитров в литре? – В литре тысяча миллилитров.
Сколько секунд в минуте? – В минуте шестьдесят секунд.
Сколько минут в часе? – В часе тоже шестьдесят минут.
Сколько часов в сутках? – В сутках двадцать четыре часа.
Сколько в году времён года? – В году четыре времени года:
зима, весна, лето, осень.
Сколько нужно учиться в школе? – В школе нужно учиться
одиннадцать или двенадцать лет.
Сколько нужно учиться на подготовительном факультете? –
На подготовительном факультете нужно учиться десять
месяцев.
Сколько нужно учиться в университете? – В университете нужно учиться пять или шесть лет.
Сколько минут нужно ехать в центр? – В центр нужно ехать двадцать минут.
Сколько часов нужно ехать в Киев ? – В Киев нужно ехать четыре часа.
Сколько часов нужно лететь в Стамбул? – В Стамбул нужно лететь три часа.

Слушайте, читайте.
ЕДА
Утром Энн завтракает. Она завтракает
дома. Её завтрак – это зелёный чай или чёрный
кофе, белый хлеб, свежее масло, твёрдый сыр,
фруктовый джем. Энн завтракает быстро,
потому что она спешит в университет. Она
учится в университете на гуманитарном факультете. Она хочет
быть переводчиком.
Днём Энн обедает. Она обедает в столовой. Столовая
находится на первом этаже в университете. Её обед – это суп,
картофель (жареный или пюре), мясо, обязательно салат, сок и
булочки или пирожки. Энн очень любит пирожки с яблоками. Энн
не спешит, потому что занятия уже
закончились.
Вечером Энн ужинает. Она ужинает
дома в общежитии. Её ужин – это каша,
молоко или чай и, конечно, пирожки. Энн
ужинает очень долго, потому что она дома и
уже никуда не спешит.
Расскажите, как и где вы
завтракаете, обедаете и ужинает.

Շաբաթական քանի՞ օր է: -Շաբաթում յոթ օր կա։Քանի՞ օր կա ամսում: -Մայիս մեկ ամիս կա,որ երեսուն օր, երեսունմեկ օր, քսանութ կամ քսանինը օր:Տարեկան քանի՞ ամիս կա: -Մեկ տարում տասներկու ամիս է.Տարվա մեջ քանի՞ օր կա։ – Մեկ տարում երեք հարյուր վաթսունհինգ կամ երեք հարյուր վաթսունվեց օր։Քանի՞ գրամ կա մեկ կիլոգրամում: – մեկ կիլոգրամում կա հազար գրամ.Քանի՞ մետր կա մեկ կիլոմետրում: -Մի կիլոմետրում՝ կա հազար մետր:Քանի միլիլիտր կա մեկ լիտրում: -Լիտրում հազար միլիլիտր կա։Քանի՞ վայրկյան է մեկ րոպեում: – Վաթսուն վայրկյան մեկ րոպեում:Քանի՞ րոպե կա մեկ ժամում: -Մեկ ժամում կա վաթսուն րոպե։Քանի՞ ժամ կա մեկ օրվա մեջ։ -Օրը քսանչորս ժամ է։Քանի՞ եղանակ կա տարվա մեջ: – Տարվա ընթացքում չորս եղանակ կա.ձմեռ, գարուն, Ամառ, աշուն.Որքա՞ն է անհրաժեշտ դպրոց հաճախելու համար: -Դպրոցում պետք է սովորել տասնմեկ կամ տասներկու տարի.Որքա՞ն է անհրաժեշտ նախապատրաստական ​​ֆակուլտետում սովորելու համար: -Նախապատրաստական ​​ֆակուլտետում պետք է սովորել տասը ամիս.Որքա՞ն է անհրաժեշտ համալսարանում սովորելու համար: -Հինգ-վեց տարի համալսարանում պետք է սովորել։Քանի՞ րոպե է անհրաժեշտ կենտրոն գնալու համար: -Կենտրոն հասնելու համար քսան րոպե է անհրաժեշտ։Քանի՞ ժամ է անհրաժեշտ Կիև մեկնելու համար: – Կիև հասնելու համար անհրաժեշտ է չորս ժամ:Քանի՞ ժամ է տևում Ստամբուլ թռչելու համար: -Ստամբուլ թռչելու համար երեք ժամ է պահանջվում:

Լսիր, կարդա։

Աննան առավոտյան նախաճաշում է: Նա նախաճաշում է տանը. Նրա նախաճաշը կանաչ թեյ է կամ սև սուրճ, սպիտակ հաց, թարմ կարագ, պինդ պանիր,մրգային ջեմ. Աննան արագ նախաճաշում է քանի որ նա շտապում է համալսարան։ Նա սովորում է համալսարանում` հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետում: Նա ուզում է լինել թարգմանչուհի.Աննան կեսօրին ճաշում է: Նա ճաշում է ճաշասենյակում: Ճաշարանը

Երկարակյաց Բարդի, շառաչուն ջրվեժ, կատաղի ալիք,երկարատև մթնշաղ,վառ տոնածառ,գրավիչ ժպիտ։

Ավտոշարասյուներ։

Ընդոծիններ։

Բծեր։

Գործատերեր։

Ոստեր։

բաղաձայններ։

Բազուկոսկրեր։

Զիգզագներ։

Զարդատուփեր։

Զազրախոսներ։

աստղաբույլեր։

Քրմեր։

Ճարտասաններ։

Դուստրեր։

Նավախցեր։

Հացատներ

Ճանապարհացույցներ։

Համրեր։

Կաթնասուններ։

Նռներ։

Դեղահաբեր։

Սրճեփներ։

Արքայաքույրեր։

Մորաքույրեր։

հայագետներ։

Վերնագրեր։

Ծնկներ։

Կնքամայրեր։

Խաղամոլներ։

Թիավարներ։

Կադրեր։

սրտեր։

Կռներ։

Գրախոսների։

Սեղանակիցներ։

Թատերագիրներ։

Թատերասերներ։

Շոգեքարշներ։

Խրձեր։

Շրթներ։

2.բացառություններ

Ակն-ակներ։

Շուրթն։

Մատն։

Ձեռն։

Ոտն։

Ծունկն։

Գառն։

Եզն։

Նուռն։

Մուկն։

Թոռն։

Ծոռն։

Հարսն։

Դուռն։

ձուկն։

Ռուսն։

Բոռն։

Վիրուսը բառ է, որն օգտագործվել է թույները և այլ վնասակար նյութերն անվանելու համար։ Առաջին անգամ օգտագործվել է Անգլիայում 1392 թվականին։

«Վիրուլենտ» բառը ծագել է լատիներեն «virulentus»՝ թունավոր բառից, թվագրվում է 1400 թվականին։Վիրուսը ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող հարուցիչ է,որը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝կենդանիներից մինչև բույսեր։

Վիրուսները հանդիպում են ամենուր, որտեղ կա կյանք և, ամենայն հավանականությամբ, գոյություն են ունեցել և էվոլուցվել՝ առաջին կենդանի բջիջների հետ միաժամանակ։

Բոլոր վիրուսներն ունեն գենետիկական նյութ՝ ԴՆԹ կամ ՌՆԹ։ Սրանք երկար մոլեկուլներ են, որոնք կրում են գենետիկական տեղեկատվությունը։

Բոլոր վիրուսներն ունեն սպիտակուցե կապսիդ, որը պաշտպանում է գեները։

Որոշ վիրուսներ ունեն նաև լիպիդային պատյան, որը շրջապատում է կապսիդը բջջից դուրս գտնվելու ժամանակ։